ur. 1953
film, video art
Jest trzecim polskim artystą (po Magdalenie Abakanowicz i Tadeuszu Kantorze)
i jednocześnie najmłodszym twórcą wyróżnionym retrospektywną wystawą w
Muzeum Sztuki Współczesnej w Nowym Jorku (MoMA, maj 2006). Natomiast jego
autobiograficzna opera „Pokój Saren”, którą wyreżyserował i do której współtworzył
libretto oraz muzykę, została wpisana do dwunastki (spośród 600) najlepszych oper
lat 90. (premiera: Opera Śląska, marzec 1996).
Lech J. Majewski to artysta wszechstronny, działający na styku słowa i obrazu.
Reżyseruje, pisze scenariusze, przygotowuje spektakle uliczne i happeningi. Jest także
producentem filmowym, członkiem Gildii Reżyserów Amerykańskich i Europejskiej Akademii Filmowej. Autor kilku powieści i tomików poezji. Od 25 lat zajmuje się wideoartem. O tej sztuce mówi: „są to krótkie formy filmowe mające charakter poezji wizualnej”.
Urodził się w Katowicach. Świat dzieciństwa to przenikające się industrialne krajobrazy Górnego Śląska i piękno Wenecji, poznawanej w czasie wakacji spędzanych u wujka. Po latach powie: „w Katowicach przyszedłem na świat, a duchowo urodziłem się w Wenecji i duch Włoch stale mi towarzyszy”.
Studia rozpoczynał na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, ale pod wpływem „Powiększenia” M. Antonioniego przeniósł się na wydział reżyserii do PWSFTViT w Łodzi (1973-77). Został uczniem Jerzego Hasa, jednego z najbardziej magicznych twórców polskiego filmu, który pokazywał jak opowiadać historie poprzez obrazy, nastroje, poezję i tajemnicę.
Lech Majewski zadebiutował poematem filmowym pt. „Rycerz” (1979). Rozminął się z oczekiwaniami krajowych recenzentów, ale jego talent doceniła brytyjska i amerykańska krytyka. Wkrótce otrzymał zaproszenie do Anglii. Pobyt za granicą przyniósł decyzje o niewracaniu do Polski (stan wojenny), a także zaowocował wystawieniem „Odysei” Homera na barce na Tamizie (1982) i kontaktami ze światową kinematografią.
Na zaproszenie producenta M. Hausmana wyjeżdża do USA, gdzie realizuje „Lot świerkowej gęsi” (1987) na podstawie własnej powieści „Kasztanaja”. Następnie współtworzy scenariusz oparty na biografii najsławniejszego złodzieja XX wieku R. Biggsa. Film pt. „Więzień z Rio” (1988) odnosi komercyjny sukces. Na początku lat 90. rozpoczyna współpracę ze studiem D. Lyncha, którą wieńczy „Ewangelia według Harry’ego”. Następnie, już w Polsce, debiutuje jako reżyser operowy. Zarówno „Król Ubu” (1993) jak i „Carmen” (1995) zostają obsypane nagrodami. W 1999 r. Lech Majewski realizuje niskobudżetowy film pt. „Wojaczek”, który staje się kultowy obrazem i zdobywa nagrody m.in. na festiwalach w Gdyni, Łagowie, Coroto, Trencianskich Teplicach. W kolejnych produkcjach – „Angelus” zwanym też Śląskim sto lat samotności (2001) i „Ogrodzie rozkoszy ziemskich” (2003) – zbliża się do poetyki wideoartu. Odkrywa „neorealizm cyfrowy”, bowiem w rękach artysty lekkie, podręczne kamery są tylko „innym modelem pędzla”.
W 2003 r. powstaje zbiór 12 filmowych obrazów pt. „DiVinities”. Lech Majewski dopowiada, że są one jak nitki łączące realizacje na różnych polach, zarówno filmu i malarstwa, jak i literatury, poezji i teatru. Układają się w wizualny tom poezji, w którym poszczególne sceny czyta się jak wiersze.
Podobne założenia towarzyszą najnowszej pracy pt. „KrewPoety”, złożonej z 33 sekwencji wideoartów nakręconych w Nowym Jorku, Budapeszcie i Wenecji. Poprzez symultaniczną prezentację „widz wchodzi w świat młodego poety z zakładu psychiatrycznego i z otwartej całości tworzy własną podróż” – mówi ich autor. Premiera „KrwiPoety” odbyła się podczas retrospektywy w MoMA, a jej kuratorka - Laurenca Kardisha – dodała, że „porusza zaniedbane przez inne media, niezagospodarowane obszary psyche współczesnego człowieka” i porównała twórczość Majewskiego do fenomenu Matthew Barney´a.
Wideoarty są coraz częściej pokazywane w świecie. W 2005 r. były prezentowane w Buenos Aires i Mar del Plata w Argentynie oraz w londyńskich: Whitechapel Art Gallery, Riverside Studio, Curzon Cinemas i London Film Academy. Natomiast polska premiera „KrewPoety” miała miejsce w poznańskim Atlasie Sztuki (maj-czerwiec 2006).
Lech Majewski jest Ślązakiem z urodzenia, a Wenecjaninem z wyboru (od kilku lat mieszka tam na stałe). Potwierdza: „traktuję życie jak podróż przez różne kraje, dziedziny sztuki, języki i sposoby wypowiedzi".
