Mur Sztuki

Kiedy 31 lipca 2004 r. oficjalnie zainaugurowano działalność Muzeum Powstania Warszawskiego, chyba nikt nie przewidywał, że będzie to również miejsce otwarte dla sztuki współczesnej. Wiosną 2006 r. rozpoczęto realizację projektu plenerowej, „zewnętrznej” galerii, dla której przeznaczono mur okalający muzeum. Zapraszani artyści – wybitni malarze i twórcy młodego pokolenia – nie muszą bezpośrednio nawiązywać do historycznych wydarzeń, ale powinni spełnić jeden warunek „tematyka prac ma komentować tożsamość Warszawy, ze szczególnym akcentem na pojęcie wolności” (wypowiedź dyrektora Muzeum, Jana Ołdakowskiego, „Gazeta Wyborcza” 20 grudnia 2006). W czerwcu 2006 r. powstał pierwszy mural, autorstwa Edwarda Dwurnika. Na dwóch fragmentach muru namalował twarze młodych powstańców – barwne, pełne życia, a obok błękitne, jakby na granicy śmierci. Miesiąc później swój mural przygotowała Grupa Twożywo. Pierwszy pomysł, aby skuć fragment ściany i na odsłoniętych cegłach umieścić napis, nie został zaakceptowany. Stworzono więc mural o wolności, na którym przenikają się trzy słowa: polskie w kolorze czerwonym – „wolność”, niemieckie w kolorze czarnym – „freiheit” i rosyjskie w kolorze szarym – „swoboda”. Następnie na Murze Sztuki pojawiła się praca artystów z Galerii Ratusz – „Wykreślanie” (wielkich idei). A potem Rafał Roskowiński namalował biało-czerwone postaci, które połączyły pamięć o dwóch sierpniach: warszawskim z 1944 r. i gdańskim roku 1980. Natomiast Wojciech Jaruszewski przygotował obraz w stylistyce komiksu, na którym amerykański samolot przelatuje nad walczącą Warszawą. A jeszcze w grudniu 2006 r. galerii przybyła czarno-biała praca Przemka „Trusta” Truścińskiego. Utrzymana w podobnej komiksowej konwencji przedstawia grupę powstańców szykujących się do ataku. Rok 2007 otworzył portret Krzysztofa Kamila Baczyńskiego na tle słów z „Elegii o chłopcu polskim”, wykonany przez Piotra Janowczyka. Na razie galerię zamyka obraz Wilhema Sasnala – żółte bratki na czarnym tle. Artysta przyznał, że te „kwiaty, które często widzimy rosnące na grobach, budzą rozmaite skojarzenia. Chciałem, żeby mój obraz nie był dosłowny, a jak najbardziej otwarty na interpretacje. Wybrałem też nieco ustronne miejsce po to, by zlewały się z rosnącą w ogrodzie roślinnością i tym bardziej zaskakiwały”.

varia: „Mur Sztuki” – artyści przy pracy (dokumentacja w portalu Muzeum Powstania Warszawskiego)