Piękno do mnie przyszło...

Wojciech Weiss. Malarstwo białego okresu. Aneri Irena Weissowa. Malarstwo 27 czerwca 2008 - 21 września 2008 Muzeum Narodowe w Krakowie – Kamienica Szołayskich, ul. Szczepańska 11 Wystawa Piękno do mnie przyszło... jest próbą nowego spojrzenia na twórczość czołowego malarza okresu Młodej Polski, kojarzonego przede wszystkim z efektownym, symbolicznym malarstwem wpisującym się w dekadenckie i katastroficzne nastroje końca wieku. Jednak w ciągu niespełna paru lat nastąpiło u artysty zdecydowane odejście od modernistycznego symbolizmu i pesymizmu ku hedonistycznej filozofii kultu natury, zaś w samej technice malarskiej, od tkwiącej w dziewiętnastowiecznych tradycjach techniki obrazowania świata ku nowoczesnej autonomizacji barwnej materii płótna. W białym okresie rodzi się Weiss kolorysta i niezwykle subtelny intymista. Ten stylistyczny przewrót wiąże się nierozerwalnie z fascynacją plenerem rozciągającym się wokół domu w Kalwarii Zebrzydowskiej, a także z istotnymi zmianami w życiu osobistym Wojciecha Weissa, w którym pojawiła się ukochana żona Irena (Reni, Aneri) – najwdzięczniejszy model i muza dla rodzącej się nowej sztuki. Twórczość Weissa wypełnia teraz refleksyjna kontemplacja skromnego i prostego rytuału codzienności oraz estetyczne delektowanie się powolną zmiennością świateł i barw. Dzięki światłu słonecznemu obrazy stają się nienaturalnie jasne, pojawia się komponent bieli, który jest czytelny szczególnie w studiach plenerowych. To właśnie od tego szczególnego zjawiska interpretacji światła w obrazie bierze swoją nazwę „biały okres”. Artysta odnajduje źródło inspiracji zarówno w otaczającym świecie, jak i w twórczości uznanych mistrzów – odkrywa na nowo sztukę klasyczną i zaczyna sięgać do tematyki mitologicznej, szuka inspiracji w malarstwie wielkich mistrzów europejskiego m.in. Diego Velasqueza, fascynuje go również sztuka Japonii, którą poznał za sprawą wybitnego kolekcjonera Feliksa „Mangghi” Jasieńskiego. Twórczość „białego okresu” nigdy dotąd nie była prezentowana w Krakowie – mieście, z którym Weiss związał całe swoje artystyczne życie. Wystawa będzie swoistym uzupełnieniem obszernej prezentacji prac symbolicznych Wojciecha Weissa znajdujących się w stałej ekspozycji Galerii Sztuki Polskiej XX wieku w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie. Pokazowi prac Wojciecha Weissa będzie towarzyszyła prezentacja twórczości jego żony Aneri – uczennicy warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych, gdzie studiowała u Karola Tichego, Konrada Krzyżanowskiego i Ksawerego Dunikowskiego – artystów „których siła wyobraźni rozpierała mury uczelni, a przesycone ekspresją dzieła budowały nowy nurt sztuki polskiej”. Aneri swoje wykształcenie uzupełniała w Krakowie na prywatnych kursach u przyszłego męża. Prezentowane w Krakowie, po raz pierwszy od ponad trzydziestu lat, dzieła – portrety, sceny rodzajowe, a przede wszystkim pejzaże – powstawały na przestrzeni całego życia artystki i stanowią swoisty przegląd jej drogi artystycznej. kurator Urszula Kozakowska-Zaucha