ARTISTS > Stasys Eidrigevicius
ur. 1949
malarstwo, grafika, fotografia, multimedia
„Dla polskiej plastyki Litwin Stasys jest tym, czym Hiszpan Picasso, Włoch Modigliani,
czy rosyjscy Żydzi Chagall, Zadkine i Soutine byli dla Szkoły Paryskiej” (J. Turowicz).
Uznawany za jednego z najwybitniejszych plakacistów świata, jest artystą
wszechstronnym.
Autor wyjątkowego „portretu z liter” Lecha Wałęsy – Człowieka Roku 1989,
przygotowanego dla barcelońskiego dziennika „El Periodco”. Nawiązał w nim do symboliki znaku zwycięstwa (V), który podwojony utworzył pierwszą literę nazwiska (W) przywódcy „Solidarności”.
Stasys Eidrigevicius pochodzi z polsko-litewskiej rodziny, ale w kraju ojca mieszka na stałe od 1980 r. Talent plastyczny rozwijał najpierw w technikum w Kownie, gdzie specjalizował się w obróbce skóry (praca dyplomowa - skórzane okładki książek). Od 1968 r. studiował malarstwo i grafikę na Akademii Sztuk Pięknych w Wilnie. Szybko został zauważony dzięki projektom ex librisów. W 1973 r. po raz pierwszy wysłał jeden z nich na konkurs do Malborka. Zdobył pierwszą nagrodę. Równolegle tworzył miniatury graficzne, potem ilustracje książkowe. Rozsławiły go plakaty i pastele, którymi zajął się dopiero w Polsce. Wiele z jego prac opatrzonych jest poetyckimi miniaturami - tytułami. Ostatnio eksperymentuje fotograficznie, budując obrazy, na których ustawia męskie, żywe „manekiny”, często dodając im papierowe „rekwizyty” np. maski: cykle „Koło okna” (2001), „Biały pokój” (2002), „Paryż-Warszawa” (2003) i „Mosty” (2005). Tworzy również instalacje, sztukę akcji i spektakle teatralne (autorskie widowisko - „Biały jeleń” Teatr Studio w Warszawie, 1993).
Prace Stasysa Eidrigeviciusa znajdują się w kolekcjach na całym świecie, m.in. w Musee des Arts decoratifs w Paryżu, British Museum w Londynie, National Library w Waszyngtonie, Vatican Museum w Rzymie, Suntory Museum w Osace i w wielu ekspozycjach na Litwie i w Polsce. W dorobku artysty jest około 100 wystaw: Ginza Graphic Gallery (Tokio 1988), Lawrence Wilson Art Gallery (Perth 1995), Museo de la Estampa (Meksyk 1995), Museum of Art (Mikkeli, Finlandia 1996), Gallery Opera (Wuppertal 2002). Nagradzany za ex librisy i plakaty, w tym I nagrodą i nagrodą publiczności II Międzynarodowego Salonu Plakatu (Paryż 1987) oraz nagrodą główną VII Międzynarodowego Biennale Plakatu (Lahti 1998).
Japoński artysta Iko Tanaka powiedział o Stasysie: „litewska ziemia i polski wiatr”. To „biograficzne” haiku stało się ulubioną metaforą samego twórcy. Natomiast w jego osobistej kosmogonii pierwszym żywiołem jest papier. Nie rozstaje się z nim nigdy i nigdzie. Z czułością mówi: „kocham papier, jego chropowatą powierzchnię”. Podkreśla też, że „nawyk ratowania papieru mam do dzisiaj: każda cząstka papieru do mnie przemawia, każdą chciałbym ocalić.”
